Deze kunst van schilderen
vereist vooral constantheid en de wil
door te dringen tot de essentie ervan
in je contact met je lichaam,
je psychische evenwicht
en uiteindelijk met je ziel
Sumi-e Schilderen & Zen Meditatie Workshops
WORKSHOPS IN EUROPA
Op dit moment organiseren we (tijdelijk) geen cursussen in Italië of in het buitenland,
omdat we al onze energie besteden aan de bouw van een residentieel centrum in Piemonte
dat beoefenaars zal verwelkomen en in de nabije toekomst Sumi-e en Zen-workshops zal huisvesten.
Het wordt een plaats van leren en spirituele groei die we graag met jullie willen delen!
We houden jullie op de hoogte zodra er weer workshops worden georganiseerd!
Blijf op de hoogte door het formulier in te vullen of te schrijven naar: info@sumi-e.it
Bedankt voor uw geduld, interesse en steun!
FAQ OVER HOE JE SUMI-E KUNT LEREN
Iedereen kan meedoen aan de lessen en workshops. Ze zijn zowel geschikt voor studenten die al over de basisvaardigheden van Sumi-e beschikken als voor mensen die nog nooit een penseel in hun hand hebben gehad.
Ervaring met meditatie is niet nodig omdat er voldoende ondersteuning wordt geboden.
Iedereen kan het leren zolang je de geest van de leraar volgt, zijn aanwijzingen zijn vaak gebaseerd op intuïtie.
De relatie tussen leraar en student is gebaseerd op wederzijdse uitwisseling en groei, waarbij de individuele relatie fundamenteel blijft in het overwinnen van moeilijkheden die iedere deelnemer tegenkomt.
In tegenstelling tot veel andere kunstdisciplines in Europa, is er in Sumi-e geen onderlinge competitie. Als we blijven denken of oordelen in termen van goed of slecht, zijn we nog steeds ver verwijderd van de ware geest van Sumi-e.
Het is nodig om je over te geven aan een geduldige herhaling en verfijning van de eigen gebaren. Concentratie en lichaamshouding, de stand van de penseel en de ademhaling zijn essentieel om op de juiste wijze te beoefenen.
Studenten werken samen in kleine groepen, in rust en stilte, in een sfeer van harmonieuze concentratie. Er is geen competitie om een doel te bereiken, enkel het vergroten van je eigen gevoeligheid door geduldige herhaling van de door de leraar geschilderde modellen. Hierdoor worden je penseelstreken soepel en expressief, alsof het maken van bloemen, rotsen of bamboe een natuurlijke uitdrukking is van ons eigen lichaam.
De training is gebaseerd op de studie van de traditionele “Vier Nobelen”, de vier belangrijkste onderwerpen in Sumi-e: de bamboe, orchidee, pruimenboom en chrysant. Zij vertegenwoordigen de “ki”, de vitale energie, en ze symboliseren eveneens de vier seizoenen en de vier levensfasen van een mens.
Volgens de traditionele overdracht is bamboe het eerste onderwerp van studie.
Bamboe belichaamt eeuwigdurende vriendschap en een lang leven. Het vertegenwoordigt flexibiliteit geworteld in kracht. Het verwijst naar een innerlijke houding van grote flexibiliteit die een persoon sterk maakt, omdat geconfronteerd met de gebeurtenissen van het leven, die persoon daar niet tegen vecht, maar – net als bamboe – met die veranderingen meebuigt en zich aanpast.
In het begin leer je de verschillende onderdelen van de bamboe te schilderen: de stam, de knopen, de takjes en de blaadjes. Wanneer de student elk onderdeel voldoende beheerst, wil dat zeggen dat ze gelijktijdig hun gevoeligheid én de vaardigheid om de penseel te hanteren, hebben ontwikkeld.
Zodat ze verder kunnen gaan met de compositie van de eerste volledige bamboe.
Elke student zal de verschillende grondbeginselen van Sumi-e schilderen leren in zijn of haar eigen tempo, en zich steeds verder bekwamen in de “Vier Nobelen”. Daarna kunnen ze doorgaan in het schilderen van overige onderwerpen, zoals planten en bloemen, insecten en vogels, en rotsen.
Aan het einde van iedere workshop zal elke student in staat zijn een volledige compositie te maken op rijstpapier, een illustratie van wat hij of zij geleerd heeft tijdens deze intensieve dagen van beoefening
De lessen zijn aangepast aan het tempo en de behoeftes van iedere student.
Ieder van ons is anders, afhankelijk van onze eerdere ervaringen, zoals opvoeding, scholing en sociale en culturele vorming. Deze aspecten in beschouwing nemend, kunnen we het lesgeven verrijkend en oorspronkelijk noemen. Het advies en de aanwijzingen worden niet op een gestandaardiseerde en mechanische wijze overgedragen, integendeel, de leraar past de lesmethode en de te bestuderen onderwerpen aan voor iedere individuele student.
Dankzij deze op maat gesneden lessen kan de student zijn of haar kwaliteiten en mogelijkheden verder ontwikkelen en verdiepen.Het is dus niet zozeer het aanleren van een eenvoudige schildertechniek, alswel samen met de leraar je eigen innerlijke weg creëren die uniek is en persoonlijk.
Sumi-e is geen esthetische oefening. Niet zozeer de geschilderde lijnen op het papier zijn van belang, alswel de innerlijke ervaring, de presentie in de beweging, de concentratie op de lichaamshouding en ademhaling, die van elk gebaar een uniek gebaar maken.
Op lichamelijk niveau
We kunnen het belang van deze schildermethode, die in het westen nog steeds erg onbekend is, niet genoeg benadrukken. Mits op de juiste manier overgedragen, stimuleert en verdiept Sumi-e de kennis over en het respect voor het eigen lichaam en de ademhaling.
Dankzij dit grotere bewustzijn van het eigen lichaam en van de eigen gebaren, verkregen tijdens de beoefening van Sumi-e, wordt de student zich bewust van eventuele verkeerde lichaamshoudingen die pijn of spanningen veroorzaken die, over de jaren, steeds erger kunnen worden.
De verandering in je mentale houding en het aanleren van een betere, meer ontspannen en natuurlijke lichaamshouding zal een positief effect hebben op het regulier functioneren van het spier- en skeletsysteem, de cardiovasculaire circulatie en de ademhaling. Zodoende ontstaat een toestand van homeostatis: het natuurlijke proces van auto-immuniteit en zelfherstellend vermogen van het lichaam.
Je zult ook beter en dieper gaan ademhalen, je lichaamshouding wordt rechter en nobeler en ook je algehele gezondheidstoestand, inclusief je psychisch evenwicht, zal verbeteren.
Op emotioneel / psychologisch niveau
Door meditatie en Sumi-e ontwikkel je het aandachtig aanwezig zijn en de concentratie; tegelijkertijd worden stress en angstgevoelens gereduceerd. Het kan ook leiden tot een diepere en meer rustgevende slaap.
Door een groter zelfvertrouwen, het beter leren omgaan met emoties en een kalmere innerlijke staat kunnen we de gebeurtenissen van het leven rustig tegemoet treden, met wijsheid reageren en de vreugde van eenvoud ervaren.
"technische perfectie" of "talent" zijn niet essentieel : iedereen kan het leren
HOE ZIET EEN SUMI-E WORKSHOP ERUIT ?
Sumi-e workshops worden door het hele jaar georganiseerd, zowel in Italië als in andere Europese landen:
Frankrijk, Duitsland, Nederland, Zwitserland.
In het algemeen verschillen de organisatie en het programma van de worskhops weinig van elkaar,
zodat de programmering van iedere workshop omschreven kan worden ongeacht waar die plaatsvindt.
In zijn workshops biedt Meester Beppe Mokuza een unieke combinatie van Zen-beoefening en Sumi-e schilderen.
Beide tradities zijn in het Oosten ontstaan en door de eeuwen heen overgedragen van leraar tot leerling, wat een goede manier is om zelf-onderzoek te bevorderen.
Het schilderen en de regels worden overgedragen van hart tot hart op het juiste moment, in de stilte van Zen-meditatie (zazen) of door de penseelstreken op rijstpapier.
Sumi-e kan als de oorsprong van kunst-therapie worden beschouwd.
Deze manier van schilder, die in het Westen nog steeds vrij onbekend is, stelt leerlingen in staat om hun eigen lichaamsbewustzijn en ademhaling te verdiepen en om de gebaren, die Zen-monikken sinds vijf eeuwen in Japan hebben ontwikkeld en vormgegeven, steeds verder te verfijnen.
In een ruimte bestemd voor de beoefening van de Weg (Dojo) zul je een nieuwe manier van leven, praten en eten ontdekken, doordrongen van de geest van Zen, zoals die is geïntroduceerd in Europa door Meester Taisen Deshimaru (1914-1982), de eerste Zen-Patriarch in West-Europa.
De workshops geven iedereen de kans om in aanraking te komen met het diepste en meest wezenlijke in zichzelf. Voor een paar dagen kunnen we de dagelijkse zorgen en gewoontes, die vaak de oorzaak zijn van lijden en onvrede in ons dagelijks leven, achter ons laten.
De cursussen staan open voor iedereen, zowel voor beginners als gevorderden. Sumi-e en Zen-meditatie zijn beide geschikt voor iedereen die zichzelf wil onderzoeken en op een dieper niveau zichzelf wil leren kennen.
De Japanse term “sumi” betekent “zwarte inkt”, en “e” betekent schilderij. Het verwijst naar een kunstvorm waarin alle onderwerpen worden geschilderd met zwarte inkt en met alle mogelijke tinten ervan, variërend van puur zwart tot de lichtst mogelijke schakering vermengd met water. Maar dat wil niet zeggen dat alles dat op deze wijze geschilderd is, Sumi-e genoemd mag worden.
Echte Sumi-e voldoet aan zes typische kenmerken, zoals eenvoud en spontaniteit, waarbij de sensitiviteit van de kijker rechtstreeks wordt aangesproken. Een schilderij kan pas echt levend worden, als alle onderdelen ervan levend zijn. Deze manier van schilderen heeft de schets al in zich. Een uitgebreide voorbereiding, zoals bij de traditionele schilderkunst, is niet nodig; elk overbodig detail is weggelaten.
Deze wijze van schilderen werd in Japan geïntroduceerd door Zen-monniken en werd snel een succes omdat in deze schilder-methode, net zoals in Zen, de werkelijkheid wordt teruggebracht tot zijn pure, naakte vorm. Retoucheringen, toevoegingen en versieringen verbeteren een kunstwerk niet, maar verbergen eerder zijn ware aard.
Zen betekent meditatie, concentratie. Het woord ‘zen’ is afgeleid van het Indiase woord dhyana en het Chinese woord ch’an, wat meditatie betekent.
Zen is het beoefenen van waakzaamheid en zelfkennis, zowel in de zittende houding van Zazen, de lichaamshouding waarin Shakyamuni Buddha ontwaakte, als tijdens alle activiteiten van het dagelijks leven. De oorsprong hiervan gaat terug naar de spirituele zoektocht van Boeddha, die 2500 jaar geleden in India leefde.
Hij had ten diepste begrepen dat zelfs als je alles bezit wat je wil, je nooit tevreden kunt zijn, omdat ons ware geluk niet afhangt van wat je hebt, maar gebaseerd is op wat je bent. Door de ware oorzaak van lijden in zichzelf te onderzoeken en te doorzien, realiseerde hij het Volledige Ontwaken zittend in Zazen. Dit Ontwaken werd overgedragen van India naar China en Japan, in de Verenigde Staten door Meester Shunryu Suzuki Roshi (1955) en in Europa door de komst van Meester Taisen Deshimaru in 1967.
Deze ervaring die we zelf direct kunnen opdoen, ligt aan de basis van één van de belangrijkste spirituele stromingen van vrede voor de mensheid: het Boeddhisme.
Zazen is de essentie van Zen.
“Doe zazen, rustig in de dojo, laat alle negatieve gedachten achter je, deze vreugde gaat verder dan het paradijs.
De wereld streeft sociale doelen na, geld, prestige, eer, mooie kleren en allerlei vormen van gemak, maar deze genoegens geven geen ware vreugde. Jaag ze na en je zult ontevreden blijven tot aan je dood.
Zitten in de dojo en Zazen beoefenen, je concentreren op één enkele gedachte, soms bewegingloos en soms beweeg je, met je eigen ogen je diepste innerlijke wijsheid zien, het ware aspect van elke actie en van elk bestaan observeren en als iets intiems herkennen, het evenwicht waar kunnen nemen, begrijpen en herkennen met een perfect kalme geest.
In deze staat is jullie spirituele dimensie het hoogste van de wereld, het kan nergens anders mee worden vergeleken.”
(Kodo Sawaki 1880-1965)
Het programma is het resultaat van jarenlange ervaring en is geïnspireerd door de Zen-traditie.
De dagelijkse activiteiten hebben een nauwkeurig ritme dat de studenten volgen zodat ze zich goed kunnen concentreren op elke actie. De afwisseling tussen de beoefening en de rustperiodes brengen de dag in balans. Elke deelnemer is uitgenodigd om een actieve en verantwoordelijke rol te nemen in de groep.
Hoe lang duurt een workshop?
De leraar, Beppe Mokuza, geeft diverse workshops en retraites in verschillende Europese landen. De cursussen variëren van een weekend, drie of vier dagen, of tot zelfs negen dagen.
Schema : (de activiteiten van een workshop-dag)
06:15 Wakker worden
07:00 Zazen (zit-meditatie)
08:30 Traditioneel Zen-Ontbijt
09:00 Koffiepauze
10:00 – 12:00 Sumi-e schilderen
12:30 – 3:00 p.m Lunchpauze
3:00 p.m – 6:00 p.m Sumi-e schilderen
6:30 p.m Zazen
8:15 p.m Avondmaaaltijd
10:30 p.m Lichten Uit
Beoefen in Alba voor een weekend of voor negen dagen
De workshops die in Alba plaatsvinden, worden georganiseerd tussen twee weekenden. Het is mogelijk om alleen aan het eerste of tweede weekend deel te nemen, ofwel aan de volledige workshop van negen dagen.
Voor het weekend
Los van het actuele programma is de ontvangst gewoonlijk op vrijdagmiddag om 17.00 uur.Er is een introductie op de meditatie voor beginners van ongeveer 17.45 tot 18.00 uur, gevolgd door een korte zit-meditatie. Het avondeten wordt geserveerd rond 20.00 uur.
Het vertrek is op maandagmorgen.
Een negendaagse cursus
De negendaagse cursus volgt het schema van hierboven, maar er is anderhalve dag vrij, van donderdagmiddag na de lunch tot vrijdagmiddag. De activiteiten starten weer om 18.00 uur.
Tijdens de workshop worden alle maaltijden gekookt door de organisatoren.
Het bereiden van maaltijden
De maaltijden worden zorgvuldig voorbereid volgens eeuwenoude instructies over voedselverwerking: het snijden van groentes, de kooktijd, de keuze van kleuren en de samenstelling van de vijf basissmaken.
De keuken is vegetarisch. Het voedsel is biologisch en zo mogelijk gekweekt en geoogst rechtsstreeks uit de eigen groentetuin. De specerijen, zoals kurkuma, kerrie, peper, chili en de aromatische kruiden zoals salie, roosmarijn en basilicum zijn alle geselecteerd op basis van hun helende en vitaliserende werking.
Het is van essentieel belang dat tijdens de workshop het menu in balans is en de benodigde voedingsstoffen levert voor het goed functioneren van het eigen lichaam. De beoefening vergt grote concentratie en energie, het eten zal daarom licht verteerbaar en voedzaam moeten zijn.
De maaltijden worden bereid in een serene en geconcentreerde geest die alle studenten van de workshop beïnvloedt.
Mensen met voedsel-intolerantie worden vriendelijk verzocht dit specifiek aan te geven op het moment van inschrijving.
Het verloop van de maaltijden
Maaltijden vinden plaats volgens de Zen-traditie in een sfeer van kalme stilte, in een geconcentreerde en aandachtige geest. Dit is de voortzetting en expressie van de andere twee beoefeningen van de workshop: sumi-e en zazen.
Uiteraard wordt er voor diegenen die voor het eerst meedoen aanwijzingen en uitleg gegeven van de gebaren en rituelen, zoals de instructie voor het reciteren van soetra’s.
Oryoki (de traditionele eetkommen)
In de Zen-traditie worden maaltijden geserveerd in eetkommen; iedere student heeft een eigen kom, hetzij meegebracht van thuis of voorzien door de keuken.
Tijdens de workshops zijn alle benodigde schildermaterialen beschikbaar, zoals:
– Inkt
– Penselen. Bij de start van de Sumi-e beoefening raden we drie soorten penselen aan: de grote penseel (geitenhaar), de middelgrote penseel (wezelhaar) en de kleine penseel (wezelhaar).
– Oefenpapier: een speciale papiersoort dat qua absorptie van water en inkt lijkt op rijstpapier; formaat 40 x 35 cm, ideaal voor de dagelijkse oefeningen.
– Rijstpapier: aan het einde van elke workshop krijgt iedere deelnemer een blad rijstpapier dat op een verharde ondergrond is geplakt, zodat ze kunnen uitdrukken wat ze hebben geleerd tijdens de intense dagen van beoefening.
Het is indien gewenst ook mogelijk om schildermaterialen te kopen tijdens de workshop.
Na de meditatie-sessie in de ochtend, bij het ontbijt en de lunch worden studenten uitgenodigd soetra’s van de Zen-traditie te reciteren.
Wat is een soetra?
Soetra’s zijn teksten die de woorden van Boeddha en van andere Boeddhistische meesters, zoals Dogen, weergeven.
De Zen-soetra’s die na de meditatie worden gereciteerd, zijn een expressie van onze eigen beoefening, zowel in het intellectueel begrijpen als in het ondergaan van de energetische vibraties ervan. De uitwerking is vooral sterk als het, net als zazen, wordt gedaan in eenheid met de anderen, onze individualiteit en ons ego achter ons latend.
Ceremonies zijn vaak opgedragen aan “het welzijn van alle wezens”.
De teksten zijn in het Sanskriet of Chino-Japans.
Samu: werk voor de gemeenschap
“Samu”, ook wel werkmeditatie genoemd, is een Japans begrip uit het Zen-woordenboek dat ”werk voor de gemeenschap” betekent.
Tijdens workshops en zen-retraites hebben deelnemers de kans om bij te dragen aan het gemeenschapsleven door eenvoudige dagelijkse taken te verrichten, zoals afwassen, schoonmaken, het wassen en snijden van groentes.
Dit vrijwilligerswerk wordt energiek uitgevoerd in een geest van geven en concentratie.
Vanwege het concrete en praktische aspect is Samu een van de grootste waardes van de Zen-beoefening. Het kan ook “meditatie in actie” worden genoemd.
Prijzen an kosten van overnachting:
De kosten variëren naar gelang de overnachtigslocatie en duur van de workshop.
Voor informatie over de prijzen van de workshops en overnachtingen, bel of mail:
e-mail: beppemokuza@sumi-e.it
Telefoon: 0039 328.3863065 (Beppe)
0039 333.1914504 (Alessandro)
Meebrengen:
– gemakkelijke kleding, liefst donker van kleur, voor de beoefening van zazen
– gemakkelijke kleren voor de beoefening van sumi-e
– een paar slippers
– een middelgrote etenskom voor de maaltijden
Associatie
De Zen Stichting “Bodai Dojo” is in Alba opgericht in 2008 als een non-profit organisatie om Zen-meditatie en sumi-e bekend te maken op lokaal, nationaal en Europees niveau.
De “Bodai Dojo” te Alba, opengesteld in september 2009, wordt geleid door de zen-monnik Beppe Mokuza Signoritti, een leerling van meester Roland Yuno Rech. Het is gesitueerd in een rustige woonwijk en is dichtbij het stadscentrum en het treinstation.
Alba en de Langhe
De Langhe is een van de mooiste streken van Piemonte, en ligt tussen de provincies Cuneo en Asti. Kenmerkend zijn de glooiende heuvels, beroemd om hun voedsel- en wijntoerisme. Sinds aloude tijden levert het land een rijke wijnproductie. De Langhe was ooit het strijdtoneel van hevige gevechten, en was verdeeld over vele kleine leenheren die elkaar bevochten. Hierdoor zijn er talloze middeleeuwse kastelen, torens en forten achtergelaten, karakteristiek voor de dorpen en steden in de Langhe.
Alba ligt in het hart van de Langhe, een regio die tot Wereld Erfgoed is verklaard door de UNESCO in 2014. De stad dateert uit de Romeinse Tijd en Alba dankt zijn charme aan de torens, paleizen en middeleeuwse straatjes die in een uitstekende staat zijn onderhouden. Alba is vooral beroemd om de Internationale Witte Truffel Beurs in het najaar en de vele andere evenementen die plaatsvinden gedurende het jaar.
Als je in Alba aankomt, kunnen we je ophalen van het station en naar de dojo brengen.
Vliegtuig
– Vliegveld Turijn Caselle
– Vliegveld Milaan: Linate of Malpensa
Trein
– Turijn Porta Susa of Turijn Lingotto vertrekt er een rechtstreekse trein naar Alba
– Turijn Porta Nuova: overstappen in Turijn Lingotto
– Milaan vertrekt er een trein naar Asti, waar je de bus naar Alba station Kunt nemen
Auto
– A21 Turijn – Piacenza: neem de afrit “Asti-Est” en volg dan de richting Alba / Cuneo
– A33 Asti-Cuneo: neem de afrit Alba
– A6 Turijn – Savona: neem de afrit Marene
Naast de dojo kun je parkeren.
Bus
– Van Turijn: de busverbinding GTT Turijn-Alba, vertrek vanaf het Piazza Carducci of Lingotto stop naar Alba busstation.
– Van Asti: rechtstreekse bus naar Alba